İnternet ve Sendikal Hareket
Ulusal düzeyde sendikalar arası, ilk bilgisayar networkü (SOLİNET) bir dayanışma sistemi olarak kurulmuştur. İlk web sayfasına sahip işçi kuruluşu ise 1994 yılında Uluslararası Eğitim işçileri Birlikleri Federasyonu (IFWEA) olmuştur.
İnternette Web Sitesi Bulunan Sendika Sayıları
Ülkeler | İnternette Web Sitesi Bulunan Sendika Sayısı |
ABD | 693 |
İngiltere | 373 |
Kanada | 293 |
Fransa | 181 |
Avustralya | 152 |
İtalya | 113 |
Norveç |
93 |
Sendikalar artan bireyselleşme karşısında BİT’lerini kullanarak internet yoluyla üyelerine ulaşma yolunu tercih etmeye başlamışlardır. Bu yolla kolektif bir bilincin geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Bu belki bir sendikal network, işçiler networkü olabilir. Yeni gelişmeler karşısında sendikalar BİT’ne ve internete dayalı yeni modeller ortaya koyabilirler. Sendikaların varlıklarını sürdürmek için terk edemeyecekleri tek tarihsel misyonları üyelerinin çıkarlarını korumaktır. Bunu yaparken de aynı zamanda toplumun farklı kesimlerinin taleplerini de göz önüne alarak internet tabanlı modellerle daha geniş kitlelere ulaşabilirler[1].
İstihdam yapısındaki mavi yakalı işçilerden, beyaz yakalılara (hatta altın yakalı işçilere) doğru olan dönüşüm içinde internetin beyaz (ve altın) yakalı işçilerin örgütlenmesi için iyi bir yol olabileceği ifade edilmektedir.
Sendikaların hizmetlerinde de değişmeler olumuştur. Web siteleri, e-posta, sohbet odaları, on-line üyelik ve oylama mekanizmaları gibi. Bu hizmetler işçiler bunları tam olarak kullanabildiği sürece anlamlıdır. İnternet erişim hakkı da önemlidir. Sendikalar, üyelerine ücretsiz internet erişimi sunmaktadır. Sendika üyelerinin e-posta ile protesto “cyber-picketing” taktiği de geliştirilmiştir.
İnternet Çağında Sendikaların Dönüşümü
İnternet Öncesi Sendika Faliyetleri | İnternet SonrasıYeni Eklenen Faliyetler | |
Temel Faaliyetler | Toplu Pazarlık | Bireysel Temsil ve Dayanışma |
Hizmetler | Hizmetler temsilciler tarafından yapılır. Kazanımlar işveren ile olan pazarlığa bağlıdır. | Doğrudan üyelere sağlanan sayısal hizmetler |
Uyuşmazlık Durumunda Başvurulacak Yol | Grev | Web iletişim “Cyber-picketing” |
İnternet Öncesi Üyelik | İnternet Sonrası Üyelik | |
Olayın Geçtiği Yer | İşyeri | Farklılaşmış Üyelik. Üyeler Web sayfasını ziyaret ederler |
Sendika ÜyesiOlmayanların Durumu | Toplu Pazarlık, Üye olmaya teşvik eder | Yalnızca üyelere yönelik hizmetler |
Örgü İçi Demokrasi | Seçilmiş Liderler ve Bürokrası | Desantralizasyon.İnternet Oylamaları |
İnternet sendika içi demokrasinin güçlenmesine de katkıda bulunabilir. Aynı zamanda emeğin uluslararası dayanışmasına da olumlu etkide bulunmaktadır[2].
[1] Kuvvet Lordoğlu, “Küreselleşme Karşısında Sendikacılık Hareketinin Geleceği”, Küreselleşmenin İnsani Yüzü (Der. Veysel Bozkurt, 1. baskı İstanbul: Alfa Basım Yayım Dağıtım, 2000), s.162..
[2] Naci Gündoğan, “İnternet ve Sendikalar”, Amme İdaresi Dergisi, Cilt 35, Sayı4, 2002.